Wydział Ochrony Środowiska i Rolnictwa w Urzędzie Miasta Gorzowa Wielkopolskiego przypomina, iż ustawą z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 473 ze zm.) oraz ustawą z dnia 7 lipca 2005 r. o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 2047 ze zm.) ustawodawca nałożył na producentów rolnych obowiązek ubezpieczeniowy.
W związku z powyższym pragniemy uczulić wszystkich producentów rolnych na konieczność spełnienia obowiązków wynikających ze wskazanych ustaw, co przyczyni się do zabezpieczenia interesów rolników w przypadku zaistnienia niekorzystnych zdarzeń. Nie dostosowanie się do nałożonych obowiązków skutkuje egzekwowaniem sankcji karnych. Ustawodawca wskazał prezydenta miasta (wójta, burmistrza) jako jednostkę zobowiązaną do kontroli spełnienia tego obowiązku oraz starostę i Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny jako jednostkę uprawnioną do przeprowadzenia kontroli.
Zgodnie z ustawą z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 473) każda osoba fizyczna, prowadząca działalność rolniczą, z której odprowadza podatek oraz posiada areał przekraczający 1 ha, jest zobowiązana ubezpieczyć siebie i budynki gospodarcze. Obowiązek ten powstaje w momencie nabycia gospodarstwa i trwa przez cały okres posiadania. Polisę zawiera się na okres 12 miesięcy. Ubezpieczeniem OC rolników jest objęta odpowiedzialność cywilna rolnika oraz każdej osoby, która pracując w gospodarstwie rolnym w okresie trwania ochrony ubezpieczeniowej wyrządziła szkodę w związku z posiadaniem przez rolnika tego gospodarstwa rolnego.
Z tytułu ubezpieczenia budynków rolniczych przysługuje odszkodowanie za szkody powstałe w budynkach na skutek zdarzeń losowych w postaci: ognia, huraganu, powodzi, podtopienia, deszczu nawalnego, gradu opadów śniegu, uderzenia pioruna, eksplozji, obsunięcia ziemi, tąpnięcia, lawiny lub upadku statku powietrznego. Spełnienie obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego podlega kontroli wykonywanej przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) właściwego ze względu na miejsce położenia gospodarstwa rolnego lub miejsce zamieszkania rolnika. Dodatkowo uprawnieni do tego są starosta (zależnie od zamieszkania rolnika) oraz Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny.
Spełnienie obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego ustala się na podstawie polisy lub innego dokumentu ubezpieczenia, potwierdzającego zawarcie umowy tego ubezpieczenia, wystawionego ubezpieczającemu przez zakład ubezpieczeń, z uwzględnieniem przepisów wydanych na podstawie art. 5 ust. 3 ww. ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Osoba kontrolowana jest obowiązana okazać na żądanie organu obowiązanego lub uprawnionego do kontroli dokument potwierdzający zawarcie umowy ubezpieczenia obowiązkowego lub dowód opłacenia składki za to ubezpieczenie.
Osoba, która nie spełniła obowiązku umowy ubezpieczenia obowiązkowego, zgodnie z warunkami tego ubezpieczenia określonymi w ustawie, jest obowiązana wnieść opłatę w wysokości: w ubezpieczeniu OC rolników – 1/10 minimalnego wynagrodzenia za pracę, w ubezpieczeniu budynków rolniczych – 1/4minimalnego wynagrodzenia za pracę – ustalonego na podstawie ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz.2177).
Wniesienie opłaty nie zwalnia z obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego
Zgodnie z Ustawą z dnia 7 lipca 2005 r. o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 2047 ze zm.) rolnik, który uzyskał płatności bezpośrednie do gruntów rolnych w rozumieniu przepisów o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego, ma obowiązek zawrzeć umowę ubezpieczenia obowiązkowego co najmniej 50% powierzchni upraw. Rolnik jest zobowiązany do zawarcia umowy ubezpieczenia z wybranym zakładem ubezpieczeń, który zawarł z ministrem właściwym do spraw rolnictwa umowę w sprawie dopłat albo innym wykonującym działalność ubezpieczeniową w zakresie ubezpieczenia upraw zbóż, kukurydzy, rzepaku, rzepiku, chmielu, tytoniu, warzyw gruntowych, drzew i krzewów owocowych, truskawek, ziemniaków, buraków cukrowych lub roślin strączkowych, od zasiewu lub wysadzenia do ich zbioru, od ryzyka wystąpienia szkód spowodowanych przez huragan, powódź, deszcz nawalny, grad piorun, obsunięcie się ziemi, lawinę, suszę, ujemne skutki przezimowania oraz przymrozki wiosenne.
Obowiązek ubezpieczenia uważa się za spełniony, jeżeli od dnia 1 lipca roku następującego po roku, za który rolnik uzyskał płatności bezpośrednie, w okresie 12 miesięcy, ochroną ubezpieczeniową objęte jest co najmniej 50 % powierzchni upraw, od co najmniej jednego z wymienionych ryzyk.
Rolnik, który nie spełnił obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego, zgodnie z warunkami tego ubezpieczenia określonymi w ustawie, jest obowiązany wnieść opłatę za niespełnienie tego obowiązku. Wysokość opłaty, obowiązującej w każdym roku kalendarzowym, stanowi równowartość w złotych 2 euro od 1 ha, ustaloną przy zastosowaniu kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski według tabeli kursów nr 1 w roku kontroli.
Opłaty nie pobiera się od rolników, gdy rolnik nie zawarł umowy ubezpieczenia obowiązkowego z powodu pisemnej odmowy zawarcia takiej umowy co najmniej w dwóch zakładach ubezpieczeń, które zawarły z ministrem właściwym do spraw rolnictwa umowy w sprawie dopłat.
Do kontroli spełnienia obowiązku ubezpieczenia oraz dochodzenia opłat za niespełnienie tego obowiązku stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 473 ze zm.) w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia budynków rolniczych.
Renata Jurkowska
Wydział Ochrony Środowiska i Rolnictwa
Wydział Ochrony Środowiska i Rolnictwa
