W 2020 roku przypada wspaniały jubileusz 25 - lecia obchodów Dnia Pamięci i Pojednania. To wyjątkowe święto jest efektem wspólnej inicjatywy władz samorządowych Gorzowa Wlkp. i mieszkańców dawnego Landsberga nad Wartą, przyświeca mu idea przyjaźni dawnych i obecnych mieszkańców Miasta.
Każdego roku 30 stycznia to dzień, w którym istotna jest przede wszystkim pamięć o wspólnym dziedzictwie, ale także i pojednanie, uczące spojrzenia w przeszłość z refleksją, z optymizmem, pomimo trudnych doświadczeń. Landsberg i jego dzieje to dla Gorzowa jeden z fundamentów istnienia. W mieście codziennie mijamy wiele miejsc, które są dla współczesnych mieszkańców świadkami życia jego dawnych mieszkańców, są to w szczególności pozostałe po landsberskich fabrykantach wille i inne miejsca, których byli fundatorami.
Obchody Dnia Pamięci i Pojednania rozpoczynane są każdego roku od symbolicznego, wspólnego złożenia kwiatów przez byłych mieszkańców Landsberga i władze Gorzowa przy kamieniu pamiątkowym w parku Kopernika, na cmentarzu wojennym oraz przy ossarium na cmentarzu komunalnym. Następnie, w południe władze miasta, zaproszeni goście i mieszkańcy spotykają się na placu Grunwaldzkim. „Niech radość miasta będzie, / Pokój jego pierwszym dźwiękiem” - te słowa, w dwóch językach zostały zapisane przy Dzwonie Pokoju – symbolu pojednania i przyjaźni, ufundowanym przez byłych mieszkańców Landsberga. Wspólne uderzenie w dzwon jest corocznie punktem kulminacyjnym obchodów tego uroczystego Dnia.
Minione 25 lat, oprócz cyklicznie powtarzanych oficjalnych uroczystości to również szereg niezmiernie ciekawych wydarzeń towarzyszących, nawiązujących tematycznie do wzajemnego przenikania historii polskiej i niemieckiej. Nie inaczej będzie 30 stycznia 2020 r., o godzinie 16:00 zapraszamy do Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Zbigniewa Herberta w Gorzowie Wlkp. gdzie odbędzie się spotkanie Gorzów / Landsberg, zachować pamięć - kształtować przyszłość, 25 lat Dnia Pamięci i Pojednania.
Pierwszym z prelegentów spotkania będzie Agnieszka Dębska z Muzeum Lubuskiego im. Jana Dekerta w Gorzowie Wlkp., która przedstawi rys historyczny Dnia Pamięci i Pojednania oraz przedstawi najważniejsze wydarzenia z czasu 25-letniej historii jego obchodów. Podczas spotkania zaplanowano również wykłady poświęcone osobie Maxa Bahra, wybitnego mieszkańca Landsberga. Wykład pt. Max Bahr – landsberczanin, społecznie odpowiedzialny biznesmen, polityk. Życie w czasach wielkich zmian wygłosi prof. Paweł Leszczyński oraz wystąpienie dr. Falko Neiningera z Brandenburskiego Głównego Archiwum Krajowego w Poczdamie (Brandenburgischen Landeshauptarchivn) pt. Praca Maxa Bahra w dziedzinie ekonomii i polityki. Projekt badawczy i wystawienniczy Brandenburskiego Głównego Archiwum Krajowego, będzie prezentacją projektu badawczego realizowanego w latach 2019-2020, którego punktem kulminacyjnym będzie wystawa poświęcona tej wybitnej postaci zasłużonej dla Landsberga, której otwarcie nastąpi dokładnie w 90. rocznicę śmierci Maxa Bahra – 25 września 2020 r. Przy okazji spotkania zostanie otwarta jubileuszowa wystawa fotograficzna – 25 lat Dnia Pamięci i Pojednania, która przedstawiać będzie najważniejsze momenty w historii obchodów tego szczególnego święta.
Celem spotkania będzie także prezentacja dwóch wydawnictw powstałych z okazji jubileuszu Dnia Pamięci i Pojednania. Muzeum Lubuskie im. Jana Dekerta przygotowuje jubileuszowy album, który przypomni najważniejsze wydarzenia obchodów i niezapomniane chwile, uwiecznione na fotografiach. Na przestrzeni 25 lat zebrano obszerny materiał zdjęciowy, który zostanie opatrzony krótkim wstępem historycznym oraz wypowiedziami osób, w szczególny sposób związanych z tym wyjątkowym Świętem. Jego wydanie zostanie sfinansowane w ramach projektu pn. „Dzień Pamięci i Pojednania – jubileusz 25 lat obchodów” dofinansowanego w ramach Funduszu Małych Projektów Programu Współpracy INTERREG VA Brandenburgia – Polska 2014-2020.
Wojewódzka i Miejska Bibliteka Publiczna będzie natomiast promować wydawnictwo Praca obywatelska w gospodarce i polityce: wspomnienia i doświadczenia z lat 1848-1926 / Eines deutschen Bürgers Arbeit in Wirtschaft und Politik : Lebens-Erinnerungen und -Erfahrungen aus den Jahren 1848 bis 1926, które zostanie wydane w ramach projektu "Max Bahr - społecznik, obywatel, przedsiębiorca. Wokół wspólnego dziedzictwa pogranicza / Max Bahr - Unternehmer und sozial engagierter Bürger. Zum gemeinsamen Erbe in der grenznahen Region", realizowanego - w ramach Funduszu Małych Projektów Programu Współpracy INTERREG VA Brandenburgia – Polska 2014-2020.
Kolejną propozycją w ramach obchodów Dnia Pamięci i Pojednania jest koncert kameralny pt. „TAŃCE NIEOCZYWISTE” w Centrum Edukacji Artystycznej – Filharmonii Gorzowskiej. Podczas koncertu zaproszeni goście usłyszą m. in. tanga Astora Piazzolli, tango Jalousie, Ajde Jano, Jovane Jovanko a także melodie rumuńskie i melodie tureckie.
Wydział Kultury
fot. Łukasz Kulczyński
Zapraszamy do udziału w wydarzeniach w dniu 30 stycznia 2020 r.
10.00 Złożenie kwiatów przez delegacje zaproszonych gości i władze miasta - Lapidarium, Cmentarz Wojskowy, Cmentarz Komunalny;
12.00 Oficjalne obchody Dnia Pamięci i Pojednania, uderzenie w Dzwon Pokoju - plac Grunwaldzki;
16.00 Gorzów / Landsberg, zachować pamięć - kształtować przyszłość, 25 lat Dnia Pamięci i Pojednania – spotkanie i promocja wydawnictw oraz otwarcie wystawy jubileuszowej 25 lat Dnia Pamięci i Pojednania - Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. Zbigniewa Herberta, ul. Sikorskiego 107;
19.00 Tańce nieoczywiste - koncert kameralny - Centrum Edukacji Artystycznej – Filharmonia Gorzowska, ul. Dziewięciu Muz 9.
Jubileusz 25 lat obchodów Dnia Pamięci i Pojednania został dofinansowany w ramach projektu pn. „Dzień Pamięci i Pojednania – jubileusz 25 lat obchodów” z Funduszu Małych Projektów Programu Współpracy INTERREG VA Brandenburgia – Polska 2014-2020. Beneficjentem projektu jest Jazz Club „Pod Filarami” w Gorzowie Wlkp., natomiast partnerem Miasto Frankfurt nad Odrą.