Honorowy obywatel Gorzowa Wielkopolskiego Edward Dębicki obchodzi w środę 85. urodziny.
Życzenia długich lat życia w zdrowiu oraz realizacji kolejnych pomysłów artystycznych poecie, akordeoniście, autorowi i kompozytorowi, ale przede wszystkim ambasadorowi romskiej kultury składają prezydent Jacek Wójcicki i pracownicy Urzędu Miasta.
Edward Dębicki (właściwie Krzyżanowski) od 2007 roku Honorowy Obywatel Miasta Gorzowa Wielkopolskiego. Poeta i kompozytor cygański, muzyk, założyciel zespołu Terno. Organizator Międzynarodowych Spotkań Zespołów Cygańskich Romane Dyvesa. Honorowy Obywatel Województwa Lubuskiego (2012) i Lubuszanin XX Wieku. Laureat Nagrody Kulturalnej Marszałka Województwa Lubuskiego (2013) i Motyla - Nagrody Kulturalnej Prezydenta Miasta Gorzowa Wielkopolskiego (2005).
Urodzony w Kałuszu (wówczas woj. stanisławowskie). Od 1953 roku osiadły w Gorzowie Wlkp. Spokrewniony z rodami Korzeniowskich i Wajsów, z którego wywodziła się również największa cygańska poetka Papusza. Absolwent szkoły muzycznej w Gorzowie, klasy akordeonu (1953). W 1955 roku założył cygański zespół Kham, który po kilku miesiącach przemianował na Terno i który zyskał światowy rozgłos. Laureat ogólnopolskich konkursów akordeonowych. Członek ZAiKS i ZAKR. Autor widowisk muzycznych i scenariuszy filmowych.
Napisał ponad 200 pieśni cygańskich. Komponował również dla innych wykonawców, jak: cygańska piosenkarka Randia, Edyta Geppert, Anna German i Sława Przybylska. W 1993 roku wydał tomik poezji Pod gołym niebem, a w 2004 roku książkę Ptak umarłych, która opowiada tragedię rodzin cygańskich na Wołyniu podczas II wojny światowej.
W 1995 roku utworzył Stowarzyszenie Twórców i Przyjaciół Kultury Cygańskiej im. Papuszy. W 1984 roku napisał muzykę do dokumentalnego filmu Cygańskie pieśni Papuszy (reż. Grzegorz Dubowski), a w 1997 roku był konsultantem ds. cyganów w filmie Farba (reż. Michał Rosa), w którym też zagrał (rola Viktora). W kwietniu 2012 roku ukazała się jego kolejna książka Wczorajszy ogień, będąca kontynuacją powieści Ptak umarłych. Jeden z pomysłodawców i inicjatorów Wigilii Narodów, organizowanej w Gorzowie od 2007 roku.
W kwietniu 2012 roku jako pierwszy Lubuszanin otrzymał Złoty Medal Zasłużony dla Kultury Gloria Artis, który jest najwyższym odznaczeniem za zasługi dla kultury. W 2016 roku został uhonorowany prestiżową nagrodą Świadek Historii, przyznawaną przez Instytut Pamięci Narodowej osobom, które w sposób szczególny przyczyniają się do upamiętniania i popularyzacji najnowszej historii Polski. O jego życiu i twórczości powstał godzinny film dokumentalny pt. Choć raz zobacz, jak się kręcą tylne koła wozu. Edward Dębicki, zrealizowany przez Piotra Wójcika (2013). Uczestnik kampanii promocyjnej Gorzów # Stąd Jestem.
Źródło: Multimedialna encyklopedia Gorzowa Wlkp.
Fot. Daniel Adamski
