Od ponad 25 lat w Gorzowie, 30 stycznia świętujemy Dzień Pamięci i Pojednania. I choć tegoroczne uroczystości, z uwagi na obostrzenia pandemiczne, miały inny charakter, nie zabrakło stałych elementów. Punktualnie o godzinie 12.00 na placu Grunwaldzkim zabrzmiał Dzwon Pokoju, a wcześniej przedstawiciele władz miasta, w asyście Straży Miejskiej, złożyli kwiaty w symbolicznych „miejscach pamięci” na terenie Gorzowa.
Program tegorocznych obchodów został przygotowany przy uwzględnieniu obostrzeń związanych z pandemią. Nie doszło do polsko-niemieckiego spotkania, ale punktualnie o 12.00 prezydent miasta Jacek Wójcicki, w towarzystwie przewodniczącego Rady Miasta Jana Kaczanowskiego, uderzyli w Dzwon Pokoju, ufundowanego m.in. przez byłych mieszkańców Landsberga i mieszkańców Gorzowa jako dar z okazji 750-lecia Gorzowa.
- 30 stycznia to trudna data w gorzowskim kalendarzu. Dokładnie 76 lat temu, w dramatycznych okolicznościach, mieszkańcy przedwojennego Landsberga musieli opuścić swoje domy. Pamiętamy o tym i szanujemy historię naszego miasta, obecnie polskiego Gorzowa. Po to właśnie co roku, od 26 lat, spotykamy się w styczniu z przedstawicielami niemieckich stowarzyszeń, którzy skupiają i reprezentują Landsberczyków - zaznaczył prezydent Jacek Wójcicki.
- W tym roku świętujemy symbolicznie, bez gości z Niemiec, licząc na to, że już w przyszłym roku ponownie spotkamy się wspólnie na placu Grunwaldzkim, razem - podkreślił prezydent.
Prezydentowi Jackowi Wójcickiemu, na placu Grunwaldzkim, towarzyszył przewodniczący Rady Miasta Jan Kaczanowski. - Niestety w tym roku świętujemy sami, w niedużym gronie - zaznaczył przewodniczący.
- Okoliczności, w jakich świętujemy Dzień Pamięci i Pojednania w tym roku, dodatkowo sprzyjają, by pamiętać o tym, że pokój nie jest dany nam na zawsze, musimy o niego dbać i zabiegać. Symbolem tych działań jest ten gorzowski Dzwon Pokoju, przy którym spotykamy się z Niemcami co roku, do 26 lat - dodał Jan Kaczanowski.
Przed południem, sekretarz miasta Eugeniusz Kurzawski, w towarzystwie radnych i w asyście strażników miejskich, złożyli kwiaty w „miejscach pamięci”: przy lapidarium w parku Kopernika, na cmentarzu wojskowym przy ul. Walczaka oraz przy ossarium na cmentarzu komunalnym przy ul. Żwirowej.
Ideą Dnia Pamięci i Pojednania jest kultywowanie historii i przyjaznych stosunków między obecnymi i dawnymi mieszkańcami miasta. Pierwsze obchody Dnia Pamięci i Pojednania odbyły się 30 stycznia 1995 r. Dwa lata wcześniej odsłonięto na terenie dawnego niemieckiego cmentarza ewangelickiego kamień pamiątkowy, upamiętniający przedwojennych mieszkańców. Owocami współpracy władz Gorzowa z landsberczykami jest wiele innych przedsięwzięć. W 2006 r. dawni mieszkańcy ufundowali Dzwon Pokoju. Natomiast w 2007 r. powstało ossarium na cmentarzu komunalnym. Trzy lata później w parku Kopernika zostało otwarte lapidarium z płytami nagrobnymi dawnego landsberskiego cmentarza.
Relację filmową z przebiegu uroczystości złożenia kwiatów i uderzenia w Dzwon Pokoju będzie można obejrzeć w przerwie koncertu pt. „Mendelssohn/Brahms – spadkobiercy klasycyzmu”, którego emisja jest planowana jest na sobotę 30 stycznia na kanale You Tube, tutaj. Początek koncertu muzyków CEA Filharmonii Gorzowskiej zaplanowano na godzinę 18.00.
Dodatkowo we współpracy z Muzeum Lubuskim im. Jana Dekerta powstała lekcja muzealna, poświęcona genezie Dnia Pamięci i Pojednania. Można ją obejrzeć w dwóch wersjach językowych:
- polskiej: https://youtu.be/olWQvtDSNNI i niemieckiej: https://youtu.be/ec18Tl3qCr4.
Ponadto, wciąż trwa konkurs fotograficznych, przygotowany przez Miejskie Centrum Kultury. Jego celem jest stworzenie „portretu” miasta i jego mieszkańców, uchwyconych w przestrzeni publicznej, w styczniu 2021 r.
Obchody Dnia Pamięci i Pojednania zostały dofinansowane w ramach projektu pn. Dzień Pamięci i Pojednania – zachować pamięć, kształtować przyszłość, z Funduszu Małych Projektów Programu Współpracy INTERREG VA Brandenburgia – Polska 2014-2020. Beneficjentem projektu jest Jazz Club „Pod Filarami” w Gorzowie Wlkp., natomiast partnerem Miasto Frankfurt nad Odrą.
Marta Liberkowska
Wydział Promocji i Informacji
Fot. Łukasz Kulczyński
